Gdzie
na kajaki?
Późna wiosna, końcówka maja ubiegłego roku. Do zagospodarowania wolny
weekend, a nam zamarzył się spływ kajakowy. Buszując po Internecie z zamiarem
znalezienia idealnego miejsca, położonego nieco na uboczu, z dala od miejskiego
zgiełku, natknęłam się na wzmiankę o Rzeczpospolitej Ptasiej, która jest częścią
Parku Narodowego i Krajobrazowego „Ujście Warty”. Po obejrzeniu zdjęć nie miałam
cienia wątpliwości, że to było miejsce, którego szukaliśmy.
Krótka rozmowa
telefoniczna z panią Izabellą Engel z Biura Turystyki Przyrodniczej „Dudek”,
właścicielką kwatery agroturystycznej w Słońsku, stolicy Rzeczypospolitej
Ptasiej, potwierdzenie rezerwacji noclegu oraz oferta trasy spływu przesłana na
maila. Do wyboru mieliśmy spływ Postomią, Wartą, Odrą, Lenką albo Myślą.
Zdecydowaliśmy się na Wartę, aby z perspektywy wody poznać Park Narodowy „Ujście
Warty" i zobaczyć miejsca, w które nie udałoby nam się dotrzeć samochodem,
rowerem lub pieszo.
Już 3 dni później zmierzaliśmy na północny zachód Polski, do
niewielkiego Słońska, położonego zaledwie 16 km od przejścia granicznego w
Kostrzynie nad Odrą, w rozlewisku rzeki Warty. Po przybyciu na miejsce
stwierdziliśmy, że relacje, które wcześniej oglądaliśmy, nawet jeśli wydawały
nam się fantastyczne, nie były w stanie oddać pełni uroku tej krainy.
Rzeczywistość okazała się dużo lepsza - to była miłość od pierwszego wejrzenia!
Zanim wyjechaliśmy, wiedzieliśmy, że będziemy tu wracać. Dokładnie rok po
ostatniej wizycie byliśmy tu znowu, tym razem aby eksplorować okolicę na dwóch
kółkach i kajakiem przepłynąć pierwszy w gminie Słońsk oznakowany szlak kajakowy
na rzece Postomia – szlak zimorodka.
 |
Rzeczpospolita Ptasia wita! |
 |
Krowy są nieodłącznym elementem krajobrazu |
 |
Starorzecze Warty |
 |
To trzeba zobaczyć na własne oczy |
 |
Po zmroku odgłosy natury nie cichną |
Witamy w Rzeczpospolitej Ptasiej
Rzeczpospolita Ptasia, jak sugeruje nazwa, to królestwo ptaków, ale też swego
rodzaju państwo w państwie. Posiada ono własną konstytucję oraz specjalny kodeks
obserwatora ptaków. Każdy, komu są drogie sprawy ptaków i ich środowiska, może
zostać obywatelem Rzeczpospolitej Ptasiej. Wystarczy wypełnić wniosek o nadanie
obywatelstwa i wydanie specjalnego paszportu oraz wykupić cegiełkę w wysokości
10 zł na rzecz Towarzystwa Przyjaciół Słońska "Unitis Viribus".
To właśnie
dzięki inicjatywie miejscowych pasjonatów z Towarzystwa powstał w 2002 roku
projekt „Rzeczpospolita Ptasia”. Ideą przyświecającą utworzeniu Rzeczpospolitej
było zrzeszenie miłośników ptaków odwiedzających Ujście Warty, promowanie tego
nieznanego jeszcze powszechnie regionu Polski, a także zachęcenie turystów do
odwiedzin tego miejsca w sposób odpowiedzialny i przyjazny dla środowiska.
Wykupując cegiełkę na rzecz towarzystwa wspieramy działania na rzecz ochrony
lokalnej przyrody, a jako posiadacze paszportu możemy przy każdym pobycie w
Rzeczpospolitej zbierać pieczątki z wizerunkiem ptaka roku (co roku pieczęć się
zmienia). Wniosek o nadanie obywatelstwa można złożyć w jednym z Biur
Paszportowych w Słońsku (biura przy ul. Puszkina 44 lub Stacja Pomp 2) lub na
stronie internetowej Towarzystwa Przyjaciół Słońska.
 |
Zostaliśmy obywatelami Rzeczpospolitej Ptasiej |
Przyrodnicza perełka
Rzeczpospolita Ptasia to unikat nie tylko w skali Polski, ale też Europy.
Projekt został doceniony przez liczne organizacje i zdobył wiele prestiżowych
nagród, m.in. nagrodę dla Najlepszych Europejskich Destynacji Turystycznych
(EDEN), przyznawaną przez Komisję Europejską czy nagrodę magazynu National
Geographic Traveler w konkursie na Najlepszy Produkt Turystyczny oraz 7 nowych
cudów Polski, w którym Rzeczpospolita zajęła 5 miejsce na 32 nominowane
destynacje. Od początku istnienia Rzeczpospolitej Ptasiej na jej terenie zostało
wyznaczonych pięć pieszo-rowerowych ptasich szlaków - szlaki gęgawy, derkacza,
dzięcioła, kani i dudka oraz ścieżka edukacyjno - przyrodnicza Szlak dzięcioła.
Wiodą one przez tereny chronione - Park Krajobrazowy „Ujście Warty”, Obszar
Natura 2000, aż do granic Parku Narodowego „Ujście Warty”.
 |
Na jednym z ptasich szlaków |
 |
W wielu miejscach spotykamy konie |
 |
To szczęście mieszkać w takim miejscu |
 |
Przyjezdni docenią rozległe przestrzenie i spokój |
Rzeczpospolita Ptasia
doskonale uzupełnia się z Parkiem Krajobrazowym „Ujście Warty,” istniejącym już
od 1996 roku oraz wydzielonym na jego terenie w 2001 Parkiem Narodowym „Ujście
Warty”, najmłodszym polskim parkiem narodowym. Park Narodowy „Ujście Warty” jest
jedną z najważniejszych ostoi ptaków wodnych i błotnych w Polsce oraz jednym z
najważniejszych terenów podmokłych w Europie – mieszka tu ponad 270 gatunków
ptaków, spośród których kilkanaście figuruje w Polskiej Czerwonej Księdze
Zwierząt, np.: bączek, ohar, cyraneczka, mewa mała czy kulik wielki, a 78 to
„gatunki specjalnej troski” (najważniejsze z punktu widzenia ochrony przyrody)
zgodnie z tzw. Dyrektywą Ptasią. Dolinę Warty na swoje lęgowisko wybrał również
największy drapieżny ptak występujący w naszym kraju – bielik. Na terenie parku
można spotkać ok. 50 osobników tego gatunku.
 |
W rozlewisku Warty mieszka około 50 bielików |
Ptasim szlakiem
Ruch turystyczny w
Rzeczpospolitej Ptasiej oraz Parku Narodowym „Ujście Warty” jest wciąż
stosunkowo niewielki w porównaniu do innych regionów Polski, które są wręcz
zadeptywane przez turystów. Walory tej niezwykłej krainy ptaków docenią głównie
miłośnicy przyrody, rozległych przestrzeni i spokoju. Udanym sposobem na jej
poznanie będzie przemierzenie pieszo bądź rowerem wspomnianych już ptasich
szlaków wytyczonych w ramach Rzeczpospolitej Ptasiej, bądź którejś z licznych
ścieżek przyrodniczych i spacerowych wytyczonych w Parku Narodowym. Dwie
najbardziej popularne trasy to tzw. „betonka” – ścieżka o nazwie „Ptasim
szlakiem” oraz ścieżka „Na dwóch kółkach przez Polder Północny”.
 |
Na szlaku |
Ścieżka
przyrodnicza „Ptasim szlakiem” to krótka, bo zaledwie nieco ponad
dwukilometrowa trasa (tyle samo należy liczyć z powrotem), która prowadzi
wybetonowaną drogą przez obszar kostrzyńsko-słońskiego zbiornika retencyjnego –
jednego z najbardziej atrakcyjnych terenów lęgowych w Parku. Odwiedzający mają
do dyspozycji drewnianą platformę widokową i czatownię, z których mogą podglądać
różne gatunki ptaków wodno-błotnych oraz polujące drapieżniki.
Ścieżka „Na dwóch
kółkach przez Polder Północny” to trasa dość wymagająca, dla wprawionych
rowerzystów – ma około 30 kilometrów i w niektórych odcinkach jest trudna do
pokonania ze względu na piaszczysty charakter podłoża. Decydując się jednak na
przejazd tym szlakiem możemy go połączyć z pokonaniem dwóch innych krótszych
ścieżek - ścieżki spacerowej "Torfianka" (długość 1 km), wiodącej wzdłuż
torfianki i przez szuwar mozgowy oraz ścieżki „Olszynki” (długość 3 km),
prowadzącej przez obszary leśne (ols porzeczkowy), zbiorowiska ziołorośli,
wilgotną łąkę i szuwar mozgowy.
 |
Objechaliśmy okolicę zgodnie z zaleceniem na dwóch kółkach |
 |
Trasa przez Polder Północny jest dość wymagająca |
 |
"Torfianka" |
 |
Na szlakach jest wiele wież widokowych |
 |
Są też miejsca na piknik |
 |
Szlak "Olszynki" |
Mapkę i krótki opis wszystkich ścieżek przyrodniczych i spacerowych znajdziecie
TUTAJ.
Godne polecenia są również liczne szlaki kajakowe. Póki co udało nam się
przetestować dwa – na Warcie i na Postomii. Oba możemy polecić! Na jednym i
drugim można wypatrzeć piękne i rzadkie ptaki, a nieodłącznym elementem mijanych
krajobrazów są pasące się na pastwiskach krowy i konie.
Spływ Wartą
Warta, jest
największą rzeką, po której przyszło nam płynąć kajakiem (to trzecia co do
wielkości rzeka w Polsce). Wystartowaliśmy w Kłopotowie, przy przeprawie
promowej, a skończyliśmy spływ w Kostrzynie nad Odrą. Do pokonania mieliśmy ok.
20 km, co zajęło nam blisko 5 godzin. Na tym odcinku Warta ma na tyle szybki
nurt, że można płynąć z prądem prawie nie wiosłując. Plusem dla początkujących
jest brak przeszkód na całej trasie. Płynąc można zaobserwować kaczki, siedzące
na drzewach kormorany, a żurawie i czaple, spłoszone obecnością człowieka, co
rusz wzbijają się w powietrze. Najwięcej emocji wyzwoliło w nas jednak spotkanie
z pięknym kolorowym zimorodkiem i majestatycznym bielikiem. Przy odrobinie
szczęścia może też uda Wam się wypatrzeć jeden i drugi gatunek ptaka. Nie
zapomnijcie jednak zabrać ze sobą lornetki - niewątpliwie przydaje się podczas
ptasich obserwacji.
 |
Lornetka przydaje się do obserwacji ptaków |
 |
Co chwilę widzimy ptaki, które spłoszone naszą obecnością odlatują |
 |
Znowu spotykamy krowy przy brzegu |
Spływ Postomią
Podczas naszej ostatniej wizyty w
Rzeczpospolitej Ptasiej zdecydowaliśmy się na spływ Postomią. Trasę zaczęliśmy w
Lemierzycach, a skończyliśmy przy zabytkowej Stacji Pomp w Słońsku. Ten szlak
kajakowy ma około 12 km. Przepłynięcie go zajęło nam ok. 4 godzin i zdecydowanie
więcej musieliśmy się nawiosłować niż na Warcie. W początkowym odcinku szlaku
rzeka płynie leniwie, wijąc się wzdłuż stromego stoku doliny Warty porośniętego
starym drzewostanem, którego duża wartość doprowadziła do powołania rezerwatu
„Dolina Postomii”. Po opuszczeniu rezerwatu, przez ok. 4 km, Postomia płynie
prostym, sztucznym kanałem, a na koniec, w miejscowości Przyborów, wpada do
ramienia dawnej delty Warty. Dalej płynie się jej szerokim korytem pokrytym
rzęsą wodną, porośniętym grążelami żółtymi i grzybieniami białymi. W 2016 roku z
inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus” na Postomii został
wyznaczony nowy szlak turystyczny – szlak zimorodka. Na trasie można spotkać
jednak nie tylko zimorodki, ale również polujące na ryby czaple, kormorany,
kanie oraz łabędzie.
 |
Rzeka płynie leniwie |
 |
Piękno okolicy zachwyca na każdym kroku |
 |
Na koniec płyniemy starorzeczem Warty |
 |
Widać już cel - zabytkową Stację Pomp |
Malownicze miejsce, ja bym na spacer nie kajaki
OdpowiedzUsuńMożna też wybrać się na spacer. Na mapce z linka możesz sprawdzić ścieżki i szlaki - jest w czym wybierać ;)
UsuńŚwietne miejsce. I ten pomysł z paszportami sprawia, że wierzymy, iż naprawdę przenosimy się do innego państwa.
OdpowiedzUsuńCo za. Cudowne miejsce na wypoczynek :) musimy koniecznie to miejsce odwiedzić :)
OdpowiedzUsuńKolejne fajne miejsce, chętnie się tam wybiorę. Pozdrawiam
OdpowiedzUsuńZrobiłaś przecudne zdjęcia, uwielbiam takie klimaty 👍
OdpowiedzUsuń